Składamy serdeczne podziękowania, mjr rez. mgr Jarosławowi Odrobińskiemu, za zaangażowanie w organizację tego wyjątkowego wydarzenia.Dziękujemy za pamięć, pasję i wkład w kształtowanie postaw patriotycznych wśród młodzieży.
Dnia 9 października 2025 roku w miejscowości Słupówko odbyły się uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. Uroczystości zgromadziły przedstawicieli władz samorządowych, instytucji, organizacji społecznych, szkół, pocztów sztandarowych oraz mieszkańców Gminy Mrocza i okolicznych miejscowości Skoraczewa i Mierucina.
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r., ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 roku, przypada 2 października. Upamiętnia on dziesiątki tysięcy Polaków zamordowanych przez niemieckiego okupanta w pierwszych miesiącach II wojny światowej. Szczególnie tragiczny los spotkał wówczas mieszkańców Pomorza – przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, działaczy społecznych i wielu zwykłych obywateli, których jedyną winą była przynależność do narodu polskiego.
Uroczystości rozpoczęły się w południe w miejscu pamięci, przy Krzyżu i obelisku upamiętniającym pomordowanych mieszkańców Mroczy i okolic. Po uroczystym wstępie i słowach refleksji odśpiewano Hymn Państwowy, odegrany przez sekcję orkiestry działającej przy Niepublicznej Szkole Podstawowej w Kosowie. Wydarzenie było częścią projektu szkoły realizowanego w ramach konkursu „Powstanie Wielkopolskie 1918–1919 na Krajnie i Pałukach. Zbrodnia Pomorska 1939”, organizowanego przez Powiat Nakielski.
Organizatorami obchodów byli: Dyrektor Oddziału Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku dr Marek Szymaniak, Burmistrz Miasta i Gminy Mrocza Jarosław Okonek oraz Dyrektor Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Kosowie Jadwiga Winiaszewska.
Wartę honorową przy obelisku pełniły uczennice Technikum Mundurowego BZDZ w Mroczy – Julia Walczak i Zuzanna Wróblewska. Poczty sztandarowe wystawili:
- Technikum Mundurowe Bydgoskiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego im. Powstania Wielkopolskiego w Mroczy.
- OSP Drzewianowo oraz proporzec Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej w Drzewianowie
- Szkoła Podstawowa im. Wojska Polskiego w Mroczy
- Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Witosławiu
- Szkoła Podstawowa im. Mieczysława Droboszewskiego w Wąwelnie
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia KMK KOS w Kosowie
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele:
- władz powiatowych: Starosta Nakielski Krzysztof Błoński oraz Radny Rady Powiatu Nakielskiego Jarosław Odrobiński
- władz gminnych: Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Tomasz Tarnolicki, Radny Rady Miejskiej Grzegorz Biliński oraz Sebastian Sobieszczyk, Skarbnik Miasta i Gminy Mrocza Edyta Deja, Kierownik Referatu Obsługi Komunalnej Paweł Górecki oraz Pełnomocnik ds. realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Mrocza Radosław Mrugowski.
- Instytut Pamięci Narodowej z Bydgoszczy Naczelnik Edyta Cisewska oraz Kierownik Referatu Edukacji Narodowej Mirosław Sprenger
- Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 koło im. ppor. Franciszka Borzycha w Mroczy Prezes Maria Nowacka oraz Agnieszka Delestowicz
- Warsztat Terapii Zajęciowej w Mroczy Jolanta Binikaowska, Aleksandra Paliwoda, Paweł Żerdziński,
- Harcerze Nieprzetartego Szlaku działających przy WTZ w Mroczy Oliwia Adamczyk-Danielewska, Edward Barnat
- Dyrektor Technikum Mundurowego BZDZ im. Powstania Wielkopolskiego w Mrocza Maria Jolanta Miler
- Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Wojska Polskiego w Mroczy Agnieszka Klebs,
- Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Witosławiu Violetta Erdmann wraz z uczniami,
- Dyrektor Niepublicznej Szkoły Podstawowej „KMK KOS” w Kosowie Jadwiga Winiaszewska oraz Wicedyrektor Iwona Pacholska wraz z uczniami,
- Delegacja Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Droboszewskiego w Wąwelnie Ewa Czepluch oraz Joanna Zielonka,
-Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Integracji Środowiska Wiejskiego Sołectwa Kosowo ”KMK KOS’ w Kosowie Prezes Mateusz Rymaszewski,
- Sołtys Sołectwa Ostrowo Józef Mickner,
- Rada Sołectwa Drzewianowo Monika Kierońska oraz Beata Kołodziejek,
- Kazimierz Urban wraz z rodzina- wnuczek zamordowanego ,
- Sołtys Sołectwa Mierucin Tomasz Hejna z Radą Sołecką
- Sołtys Sołectwa Skoraczewo Anna Kot z Radą Sołecką
- przedstawiciele Nadleśnictwa Runowo: Leśniczy Robert Domański oraz Leśniczy Andrzej Pokrzywka,
- Kierownik Ogniwa Prewencji Komisariatu Policji w Mroczy Piotr Majewski,
- Komendant Miejsko-Gminnego Związku OSP RP w Mroczy mł. bryg. Paweł Przybylski
- Przedstawiciele Ochotniczej Straży Pożarnej w Drzewianowie,
- mieszkańcy wsi Drzewianowo.
Szczególne miejsce w uroczystości zajęła młodzież szkolna, której obecność była wyrazem troski o przekazywanie pamięci historycznej kolejnym pokoleniom.
W przemówieniu Starosta Nakielski Krzysztof Błoński wyraził głębokie uznanie wszystkim, którzy przyczyniają się do zachowania pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskie w 1939 roku. Podkreślił, iż dzięki wspólnym wysiłkom prawda o wydarzeniach w 1939 roku trwa i pozostaje przestrogą na przyszłość. Część historyczną poprowadził Radny Powiatu Nakielskiego, mjr rez. Jarosław Odrobiński, który przybliżył tragiczne wydarzenia z 1939 roku. Wspomniano m.in. masowe egzekucje, które miały na celu wyniszczenie polskiej warstwy przywódczej i inteligencji na Pomorzu. Kulminacyjnym momentem uroczystości był odczytana Apel Pamięci, podczas którego przywołano imiona ofiar i miejsca zbrodni. Wspominano m.in. Burmistrza Mroczy ppor. rez. Seweryna Ciążyńskiego, Powstańca Wielkopolskiego Stanisława Jamrego, Sołtysów Ostrowa Franciszka Rybkę i Skoraczewa Józefa Urbana, nauczycieli Juliana Gapińskiego – kierownika szkoły w Mroczy oraz Józefa Grześkowiaka , księży z Mroczy Proboszcza Marcina Rochowiaka i wikarego Henryka Walkowskiego i Proboszcza Parafii w Orlu ks. Eustachego Wojciechowskiego zamordowanych w Paterku, urzędników, rolników, robotników i harcerzy – zwykłych mieszkańców regionu, zamordowanych tylko dlatego, że byli Polakami.
Naczelnik Instytutu Pamięci Narodowej z Bydgoszczy Edyta Cisewska w swoim wystąpieniu uzupełniła rys historyczny wydarzeń toczących się na terenie naszej Gminy oraz okolicznych miejscowości.
W atmosferze powagi i zadumy delegacje złożyły kwiaty i znicze pod obeliskiem i krzyżem upamiętniającym ofiary. W tle rozbrzmiewały utwory muzyczne – „Wolność Te Deum” w wykonaniu Marka Bałaty oraz „Śpij Kolego – Cisza Wojska Polskiego” i „Rota”, które dodatkowo podkreśliły podniosły charakter uroczystości.
Na zakończenie głos zabrał Pełnomocnik Burmistrza Miasta i Gminy Mrocza Radosław Mrugowski, który podziękował wszystkim uczestnikom za obecność i wspólne uczczenie pamięci ofiar. Podkreślił, że te obchody są nie tylko hołdem dla pomordowanych, ale przypomnieniem, że nasza historia jest zobowiązaniem. Uroczystości zakończyło wyprowadzenie pocztów sztandarowych.
Uroczystości towarzyszył wernisaż wystawy IPN „Zbrodnia pomorska 1939”
Wnioskodawcą w ogłoszonym przez Powiat konkursie było Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Integracji Środowiska Wiejskiego Sołectwa Kosowo ”KMK KOS’. Koordynatorami szkolnego projektu byli nauczyciele: Wicedyrektor Iwona Pacholska, Monika Balcer oraz Jarosław Odrobiński /mjr rez./
Dofinansowano przez Powiat Nakielski.
Autor: NSP w Kosowie, wykorzystano materiał ze strony UMiG w Mroczy
